Gazi Husrev-begova medresa u Sarajevu danas obilježava 483. godišnjicu neprekidnog odgojno-obrazovnog rada.
Vakufnama kojom je osnovana Gazi Husrev-begova medresa potpisana je na današnji dan, 8. januar 1537. godine.
Medresa je, za ovih skoro pet stotina godina djelovanja, iznjedrila plejadu istaknutih ličnosti koje su imale značajnu ulogu u vjerskom, društvenom, kulturnom i političkom životu Bosne i Hercegovine.
Zamjenik reisu-l-uleme IZ u BiH Enes-ef. Ljevaković u obraćanju u povodu ove godišnjice podsjetio je kako je Medresa “opstala, i u najtežim vremenima, kao jedini centar islamske učenosti na širim balkanskim prostorima, održala kontinuitet rada i djelovanja tokom zadnjih pet stoljeća”.
”Kada su svi drugi izvori zatrpani ili su presušili, ova medresa je nastavila napajati duše našeg naroda i navodnjavati naše krajeve vodom života. To je bilo dovoljno da preživimo sušu i da dočekamo da stabljike koje su iznikle tada sa dubokim korijenima daju svoje plodove i obnove život. Teško možemo naći drugu školu na ovim našim prostorima, da je dala više značajnih muškaraca i žena koji su gradili državu i bili uz svoj narod na najodgovornijim pozicijama“, rekao je Ljevaković.
Gazi Husrev-begova medresa je najstarija odgojno-obrazovna institucija u Bosni i Hercegovini. Osnovana je 26. redžeba 943. godine po Hidžri (8. januara 1537. godine po gregorijanskom kalendaru).
Njen osnivač je unuk turskog sultana Bajazida II, najznamenitiji namjesnik i dobrotvor Bosne Gazi Husrev-beg, čija vakufnama čini trajnu organizacijsku i programsku osnovu rada ove škole. Poznata je pod imenom Kuršumli medresa po olovnim kupolama koje je prekrivaju (Kuršumlija).
Prvobitno ime je nosila po imenu Gazi Husrev-begove majke, turske princeze iz Seldžučkog sultanata, u čiju slavu je i sagrađena, Seldžuklija.
Zahvaljujući vakifovoj mudroj i dalekovidoj oporuci iz navedene Vakufname da se u školi, pored duhovnih i tradicionalnih znanosti, izučava “i drugo što bude potrebno s obzirom na običaj i mjesto”, Gazi Husrev-begova medresa je sve vrijeme svoga postojnja bila u punom znanstveno-pedagoškom dosluhu s prilikama i vremenom u kojem je djelovala.
Gazi Husrev-begovu medresu završilo je više hiljada bošnjačkih alima, imama, hatiba, mualima, muftija, hafiza, ali i renomiranih filozofa, umjetnika i znanstvenika.
Gazi Husrev-begova medresa danas djeluje kao srednja škola. Školovanje traje četiri godine. Nastava se izvodi na bosanskom jeziku, po nastavnom planu i programu koji donosi Rijaset Islamske zajednice Bosne i Hercegovine, a odobrava Ministarstvo obrazovanja i nauke Kantona Sarajevo.
Svršenici Gazi Husrev-begove medrese mogu nastaviti školovanje na bilo kojem fakultetu u Bosni i Hercegovini i na mnogim fakultetima u inostranstvu, posebno u islamkom svijetu.
Medresa je škola internatskog tipa i, u pravilu, svi redovni učenici stanuju u internatu, to njezinim učenicima i učenicama, pored redovne nastave, omogućava raznovrsne vannastavne aktivnosti kroz različite sekcije, klubove i kružoke. Posebno su se na tom planu afirmirali horska sekcija, koja ima desetak snimljenih audio i video kaseta ilahija i kasida, te list Zemzem koji kontinuirano izlazi od 1968. godine.
